Sỏi thận và những điều cần biết

Sỏi tiết niệu và những điều bạn nên biết

20/04/2022

20/04/2022
0 comments
119 Views

Cơn đau sỏi thận tuy khó có thể nhầm lẫn nhưng cũng có khả năng bạn bị sỏi thận mà thậm chí không hề hay biết. Nếu sỏi đủ nhỏ để đi qua đường tiết niệu của bạn, nó có thể gây đau ít hoặc không gây đau; nhưng nếu nó lớn và bị kẹt, bạn có thể bị đau dữ dội và chảy máu.

MỤC LỤC

Những điều bạn chưa biết về sỏi thận?
Những ai có nguy cơ mắc sỏi thận?
Nguyên nhân gây ra?
Các vấn đề bệnh lý làm tăng nguy cơ mắc sỏi thận
Điều trị

Những điều bạn chưa biết về sỏi thận?

Sỏi thận là sự lắng đọng các chất cặn bã, các chất này kết tinh và hình thành trong thận hoặc đường tiết niệu.
Cứ 20 người thì có một người bị sỏi thận vào một thời điểm nào đó trong đời.
Sỏi thận hình thành khi lượng nước tiểu giảm, cùng với dư thừa các chất cặn bã.
Mất nước/thiếu nước là nguyên nhân chính hình thành bệnh.
Các triệu chứng của tình trạng này bao gồm đau hạ sườn (đau buốt dữ dội); buồn nôn, nôn…
Người đang có bệnh, chẳng hạn như gout hoặc người đang sử dụng một số thuốc hay chất bổ sung, cũng có nguy cơ mắc bệnh.
Chế độ ăn uống và các yếu tố di truyền cũng liên quan đến việc hình thành sỏi.
Việc chẩn đoán được thực hiện tốt nhất bằng cách siêu âm, chụp IVP hoặc chụp CT.
Hầu hết sỏi thận sẽ đi xuống niệu quản và bàng quang theo thời gian.
Điều trị bằng thuốc có thể khỏi hoàn toàn đối với sỏi nhỏ, thậm chí sỏi có kích thước trung bình.
Trường hợp sỏi kích thước lớn vẫn có thể loại bỏ bằng các kỹ thuật tán sỏi hoặc phẫu thuật.

Những ai có nguy cơ mắc sỏi thận?

Bất kỳ ai cũng có thể mắc sỏi thận, đặc biệt ở những người đang mắc bệnh lý khác liên quan đến thận hoặc đang sử dụng một số loại thuốc.

Sỏi tiết niệu thường gặp ở nam nhiều hơn nữ. Phần lớn sỏi tiết niệu gặp ở những người từ 20 đến 49 tuổi. Những người đã mắc sỏi có xu hướng phát triển thêm nhiều viên sỏi khác.

Vị trí sỏi cũng bị ảnh hưởng do chế độ ăn uống và khu vực sinh sống. Sỏi thận hay gặp hơn ở người châu Á và người da trắng.

Loại sỏi gây ra bởi axit uric phổ biến ở những người có nồng độ axit uric trong máu cao mãn tính (tăng axit uric máu).

Phụ nữ mang thai bị sỏi thận có liên quan đến một số thay đổi trong thai kỳ, có thể do chế độ ăn uống. Các yếu tố được cho là gây ra sỏi trong thời kỳ mang thai bao gồm: làm chậm quá trình lưu thông nước tiểu do nồng độ progesterone tăng và lượng nước tiểu giảm đi, vì sức chứa bàng quang giảm (tử cung mở rộng). Phụ nữ mang thai khỏe mạnh cũng tăng nhẹ lượng canxi niệu. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu các thay đổi của thai kỳ có phải là nguyên nhân trực tiếp hình thành sỏi thận, hay những phụ nữ này có yếu tố tiềm ẩn nào khác dẫn đến việc hình thành sỏi thận hay không.

Nguyên nhân gây ra?

Sỏi thận hình thành khi lượng nước tiểu bị giảm và/hoặc dư thừa các chất tạo sỏi trong nước tiểu. Loại sỏi phổ biến nhất chứa canxi và oxalat hoặc photphat. Đa số sỏi thận là sỏi canxi. Các hợp chất hóa học khác làm tăng nguy cơ hình thành sỏi bao gồm axit uric, magie amoni photphat (tạo thành sỏi struvite; xem bên dưới) và axit amin cysteine.

Mất nước do uống ít nước hoặc tập thể dục gắng sức mà không bù đủ nước, làm tăng nguy cơ bị sỏi .

Sỏi thận cũng có thể do nhiễm trùng đường tiết niệu. Chúng được gọi là struvite hoặc sỏi nhiễm trùng. Các bất thường về trao đổi chất, bao gồm các rối loạn di truyền về chuyển hóa, làm thay đổi thành phần của nước tiểu và làm tăng nguy cơ hình thành sỏi.

Các vấn đề bệnh lý làm tăng nguy cơ mắc sỏi thận

Một số tình trạng bệnh lý khác nhau có thể dẫn đến tăng nguy cơ phát triển sỏi thận:

Bệnh gout dẫn đến lượng axit uric trong máu và nước tiểu tăng mãn tính và hình thành sỏi axit uric.
Tăng canxi niệu (lượng canxi trong nước tiểu cao). Hấp thu quá nhiều canxi từ thức ăn và bài tiết vào nước tiểu, dẫn đến hình thành canxi photphat hoặc sỏi oxalat canxi.
Các tình trạng khác có liên quan đến tăng nguy cơ sỏi thận bao gồm cường cận giáp, các bệnh thận như nhiễm toan ống thận và tình trạng chuyển hóa di truyền khác, bao gồm cystin niệu và tăng oxy niệu.
Các bệnh mãn tính như tiểu đường và huyết áp cao (tăng huyết áp) cũng có liên quan đến việc tăng nguy cơ phát triển bệnh sỏi.
Những người bị viêm ruột có nhiều khả năng bị sỏi thận.
Người đã trải qua phẫu thuật cắt bỏ một phần ruột có nguy cơ bị sỏi thận cao hơn.
Một số loại thuốc cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm một số thuốc lợi tiểu, thuốc kháng axit chứa canxi và chất ức chế protease indinavir (Crixivan), một loại thuốc được sử dụng để điều trị nhiễm HIV.
Chế độ ăn quá nhiều protein động vật, muối, đường và thực phẩm chứa nhiều oxalat.
Hyperoxal niệu là một tình trạng di truyền (tăng oxy niệu nguyên phát). Nồng độ oxalat trong nước tiểu tăng cao sẽ làm tăng nguy cơ hình thành sỏi. Tăng oxy niệu nguyên phát ít gặp hơn so với tăng oxy niệu do chế độ ăn uống như đã đề cập ở trên.